Chronisch ziek zijn valt niet mee. Het is niet alleen een aanslag op je lichaam maar ook psychisch kan het zijn tol eisen. Mensen met een chronische lichamelijke aandoening die jonger zijn dan 65 jaar hebben veel vaker psychosociale problemen dan de gemiddelde Nederlander. Dit zijn met name problemen op het gebied van seks, relatie en werk.
Dit blijkt uit het onderzoek van het Patiëntenpanel Chronisch Zieken (PPCZ) naar o.a. de psychosociale gevolgen van het chronisch ziek zijn. Tenminste 10% van de volwassen Nederlanders heeft een lichamelijk chronische aandoening waarbij een op de drie mensen psychosociale problemen ervaart bijvoorbeeld op het gebied van wonen, werk, vrijetijdsbesteding, sociale relaties en financiële problemen.
Oorzaken:
Zowel de fysieke toestand als de sociaal-maatschappelijke situatie doen voortdurend een beroep op het aanpassingsvermogen van de chronisch zieke. Het is dan ook niet verwonderlijk dat deze soms ook psychische problemen ervaart.
Ook kunnen het gebruik van bepaalde medicijnen en fysiologische veranderingen een rol spelen in het ontstaan van depressies. Ook gevoelens van pijn, angst, onzekerheid en stress kunnen leiden tot depressie. Bovendien kunnen chronisch zieken door hun beperkingen minder participeren in de samenleving. Werken of sporten gaat bijvoorbeeld vaak niet. De sociale contacten die horen bij dit soort participatie vallen daardoor weg. Hierdoor kunnen gevoelens van eenzaamheid en ‘er niet bij horen’ ontstaan.
Gevoelens van eenzaamheid en onzekerheid over de toekomst zijn niet ongewoon. Ook schuldgevoelens komen veel voor. Er treden veranderingen op in relationeel opzicht (afhankelijkheid van anderen, veranderende rolpatronen en seksualiteit) en in maatschappelijk opzicht (maatschappelijke positie, arbeid en financiële positie). Deze problemen het hoofd bieden is een zware taak en het leidt bij veel patiënten tot problemen.
Gevolgen:
De gevolgen van angst en depressie bij chronisch zieken zijn groot. Ze zorgen in veel gevallen voor een verergering van de lichamelijke klachten, een grotere kans op ziekenhuisopname en zelfs een verhoogde sterfte. Dit zorgt voor veel persoonlijk leed en draagt bij aan een stijging van de zorgkosten. Het aantal chronisch zieken zal tussen nu en 2040 stijgen van 32 naar 40 procent. Deze stijging heeft enerzijds te maken met de vergrijzing, maar ook vroege opsporing van ziekten en betere behandelmethoden waardoor zieken langer in leven blijven spelen een rol. Om te voorkomen dat het aantal mensen met angststoornissen en depressieve klachten stijgt, zal er iets moeten gebeuren (M. Lamers, 2015).
Wat te doen:
Artsen zouden meer aandacht moeten besteden aan de manier waarop lichaam en geest op elkaar inwerken. Veel medisch specialisten zijn hier niet op gespitst. Ze beseffen vaak onvoldoende dat hun behandeling veel effectiever kan zijn als ze naar het totale plaatje zouden kijken. Ook patiënten zelf vinden het vaak logisch dat ze door hun ziekte somber zijn. Het is dan ook niet vreemd dat depressies bij de helft van de mensen die chronisch ziek zijn niet herkend worden. Het is daarom belangrijk om bij een bezoek aan je arts niet alleen je lichamelijke klachten te benoemen, maar ook je psychische. Deel deze ook met familie en/of vrienden die je kunnen steunen.
Wees open en eerlijk over de gevoelens die je ervaart, benoem ze!
Ervaar jij wel eens gevoelens van angst, eenzaamheid en depressie?
Bronnen:
Nivel.nl
medischcontact.nl
gezondheidsnet.nl
zorgfocuz.nl
Reactie plaatsen
Reacties